FÂTIMİ DEVLETİ HALİFELERİN SOYU!!! Şii ismaili islam akidesini benimsemiş olan ve kendi soyunu Hz.Fâtima’ya dayandıran ‘Ubeydullâh el-mehdi tarafından kurulmuştur.Şia denildiği zaman ;Ali b.Ebu Talip’in Hz.Muhammed’den sonra nass ve tayinle halife olduğuna inanan ,imâmetin kiyamete kadar onun suyundan çıkmayacağını ileri süren ve bu imamların mâsum olduklarını iddia eden topluluklarının geneli kastedilir.Sünni islam algısında,biraz da bilgi eksikliğinden -şii-islam toplumu yekpare bir yapı olarak düşünülmektedir.Oysa şii-islam toplumu zaman zaman içinde kendi içersinde çeşitli guruplara bülünmüştür.Şiiler önceleri Emevilerin sonra da Abbasilerin baskıları sonucu faaliyetlerini son derece gizli ve merkezi idarenin kontrolündeki uzak bölgelerde sürdürmek zorunda kalmışlardır.Bu gizli propaganda ve hazırlık döneminin ardından şii-ismâili akidesini benimseyen Fâtımiler miladi 909 ‘da kuzey Afrika’da kendi devletlerini kurdular ve kendilerinin meşru halife olduğunu ilan ettiler.Akabinde de meşruiyyetini kabul etmedikleri Abbasileri ortadan kaldırmak için her fırsatta doğuya seferler düzenlediler.Bu seferlerin amacı Mısır’ı surye’yi ve hicaz bölgesini ele geçirip,arkasından Abbasilerin başkenti Bağdat’a girerek Abbasi halifeliğine son vermek ve islam dünyasına hâkim olmaktı.Bu seferler neticesinde Miladi 969 yılında ihşidilere son vererek Mısır’ı ele geçiren Fatımiler ,daha sonra suriye’ye ve hicaz’a da hakim olmuşlardır. Hatta bir ara Arslan Besâsiri’nin faaliyetleri neticesinde Bağdat’ta kendi adlarına hutbe bile okutmuşlardır.Ancak sünni islam dünyası karşısında şii islam dünyasını temsil eden Fâtımilerin bu ilerleyişi ,sünni islam akidesini benimseyen Selçuklu Türklerinin Abbasi Halifesinin davetiyle bölgeye gelmesiyle durmuş ve gerilemeye başlamış ve neticede selahaddin Eyubi tarafından Fatımi Devleti ortadan kaldırılmıştır. 910/1169 yılları arasında hüküm süren Fatımiler’in Türk ve islam tarihinde büyük tesirlerinin olmasının yanında hâkimiyetleri altında bulunan sicilya vasıtasiyle doğu-batı arasındaki kültür alışverişinde de bir köprü vazifesi görmüşlerdir.Mısır’da 868’den itibaren Tolunoğulları ile başlayıp osmanlılara kadar gelen Türk hâkimiyetinde bir”geçiş devri “olan Fâtımiler dönemi ( 969-1171) Mısır ve suryede’ki Türk tarihi açısından fevkalede önemlidir.20.yüzyılın başlarından itibaren Batılı tarihçiler ve arap tarihçileri tarafından,tarihte oynadıkları önemli rolleri sebebiyle,Fâtımi tarihi üzerinde çok çeşitli ilmi çalışmalar yapılmıştır.Londra’da 1977 ‘de kurulan The ınstitute of ismaili Studies ‘in desteği ile Fâtımi tarihi çalışmaları oldukça ilerlemiştir. FÂTIMİ HALİFELERİ ŞUNLARDIR: 1-Ubeydullah el -Mehdi( 909-934 2-El kaim bi-emr allah(934-946) 3-El Mansur bi -allah (946-953) 4-El muiz li-din Allah (953-975) 5-El Aziz bi-Allah (975-996) 6-El Hakim bi-emr Allah(996-1021) 7-Ez-Zâhir li-i’zâz din allah (1021-1036 8-El mustansır bi-Allah (1036-1094) 9-El musta’li bi -Allah (1094-1101) 10-El-Amir bi -Ahkam Allah ( 1101-1130) 11-El Hafız li-din Allah (1132-1149) 12-Ez zafir bi-emr Allah(1149-1154) 13-El Faiz bi-Nasr Allah(1154-1160) 14 -El Adıd li-din Allah(1160-1171)
DR. SEYYİD HÜSEYİN ZERRAKİ